To 1914 οι Τούρκοι εξαπολύουν εναντίον των χριστιανών της Μικράς Ασίας τον λεγόμενο πρώτο διωγμό. Οι χριστιανοί του Πόντου όμως, δεν αποδέχονται στωικά τη μοίρα τους και αντιδρούν οργανώνοντας αντάρτικες ομάδες. Στις αρχές του 1917 το ποντιακό αντάρτικο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη προκαλώντας πονοκέφαλο στις τουρκικές Αρχές.
Ο στρατιωτικός διοικητής της επαρχίας Σαμψούντας Ρεφάτ πασάς εξαπέλυσε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην οροσειρά του Νεπιέν Νταγ, η οποία αποτελούσε ένα από τα ορμητήρια των ποντίων ανταρτών. Τον Απρίλιο οι τουρκικές δυνάμεις εντόπισαν 90 αντάρτες κοντά στο χωριό Οτ Καγιά.
Εκείνοι κατέφυγαν σε ένα μεγάλο σπήλαιο, γνωστό ως »η σπηλιά της Παναγιάς». Εκεί τους ακολούθησαν 600 ηλικιωμένοι, γυναίκες και παιδιά, φοβούμενοι από την παρουσία των Τούρκων στην περιοχή. Τούρκοι χωρικοί όμως υπέδειξαν στους στρατιώτες το σπήλαιο.
Αμέσως περικύκλωσε το σπήλαιο δύναμη 350 χωροφυλάκων, με επικεφαλής τον Νταλίπ Τσαούς, φανατικό διώκτη των Ελλήνων. Οι 90 αντάρτες είχαν ως επικεφαλής τους Γιώργο Καραβασίλογλου, με τους τρεις γιούς του, τον Κώστα Δελληγιάνογλου και τον Κώστα Παπάζογλου. Οι Τούρκοι κάλεσαν τους αντάρτες να παραδοθούν.
Οι τελευταίοι ωστόσο τους αγνόησαν. Ακολούθησαν διαδοχικές προσπάθειες κατάληψης του σπηλαίου επί μια εβδομάδα! Οι αντάρτες όμως, μαχόμενοι ηρωικά, τις απέκρουσαν όλες. Οι Τούρκοι κάλεσαν ως ενίσχυση ένα σύνταγμα τακτικού στρατού με πυροβόλα, υπό τον Μεχμέτ Αλή. Ακολούθησαν δύο μέρες ομηρικών μαχών, κατά τη διάρκεια των οποίων οι πολιορκητές υπέστησαν βαρύτατες απώλειες. Οι βολές των πυροβόλων όμως, είχαν διευρύνει το στενό στόμιο του σπηλαίου, ενώ τα πυρομαχικά των υπερασπιστών τελείωναν. Η πρόταση του Μεχμέτ Αλή για παράδοση απορρίφθηκε.
Οι πολιορκημένοι όμως δεν είχαν καμία ελπίδα. Σε λίγο τελείωναν και τα ελάχιστα φυσίγγια που τους είχαν απομείνει. Τότε, ο καπετάν Γιώργος Καραβασίλογλου κάλεσε τους εναπομείναντες μαχητές κοντά του και τους πρότεινε να αλληλοσκοτωθούν προκειμένου να μην πέσουν ζωντανοί στα χέρια του εχθρού. Ο τελευταίος που θα έμενε ζωντανός, θα αυτοκτονούσε. Οι αντάρτες συμφώνησαν όλοι!
Έστρεψαν τα όπλα τους ο ένας εναντίον του άλλου και πέρασαν στην αθανασία. Ο τελευταίος τοποθέτησε το όπλο κάτω από το σαγόνι του και αυτοκτόνησε! Μανιασμένοι οι Τούρκοι ξέσπασαν πάνω στους απροστάτευτους πλέον αμάχους. Τους οδήγησαν στο κοντινό χωριό Τζασχούρ. Εκεί όλοι οι άνδρες σφαγιάστηκαν. Τριάντα κεφάλια εστάλησαν ως «δώρο» στον Ρεφάτ Πασά. Οι γυναίκες και τα παιδιά, υποχρεώθηκαν σε μια πορεία θανάτου. Προορισμός τους υποτίθεται ότι θα ήταν η Κασταμονή, που απείχε 300 χιλιόμετρα.
Στον προορισμό τους έφτασαν μόνο 83. Και απ’ αυτούς όμως, οι περισσότεροι πέθαναν τις επόμενες ημέρες. Το δράμα είχε τελειώσει. Οι Πόντιοι αντάρτες είχαν γράψει νέες «Θερμοπύλες».
Αμέσως περικύκλωσε το σπήλαιο δύναμη 350 χωροφυλάκων, με επικεφαλής τον Νταλίπ Τσαούς, φανατικό διώκτη των Ελλήνων. Οι 90 αντάρτες είχαν ως επικεφαλής τους Γιώργο Καραβασίλογλου, με τους τρεις γιούς του, τον Κώστα Δελληγιάνογλου και τον Κώστα Παπάζογλου. Οι Τούρκοι κάλεσαν τους αντάρτες να παραδοθούν.
Οι τελευταίοι ωστόσο τους αγνόησαν. Ακολούθησαν διαδοχικές προσπάθειες κατάληψης του σπηλαίου επί μια εβδομάδα! Οι αντάρτες όμως, μαχόμενοι ηρωικά, τις απέκρουσαν όλες. Οι Τούρκοι κάλεσαν ως ενίσχυση ένα σύνταγμα τακτικού στρατού με πυροβόλα, υπό τον Μεχμέτ Αλή. Ακολούθησαν δύο μέρες ομηρικών μαχών, κατά τη διάρκεια των οποίων οι πολιορκητές υπέστησαν βαρύτατες απώλειες. Οι βολές των πυροβόλων όμως, είχαν διευρύνει το στενό στόμιο του σπηλαίου, ενώ τα πυρομαχικά των υπερασπιστών τελείωναν. Η πρόταση του Μεχμέτ Αλή για παράδοση απορρίφθηκε.
Οι πολιορκημένοι όμως δεν είχαν καμία ελπίδα. Σε λίγο τελείωναν και τα ελάχιστα φυσίγγια που τους είχαν απομείνει. Τότε, ο καπετάν Γιώργος Καραβασίλογλου κάλεσε τους εναπομείναντες μαχητές κοντά του και τους πρότεινε να αλληλοσκοτωθούν προκειμένου να μην πέσουν ζωντανοί στα χέρια του εχθρού. Ο τελευταίος που θα έμενε ζωντανός, θα αυτοκτονούσε. Οι αντάρτες συμφώνησαν όλοι!
Έστρεψαν τα όπλα τους ο ένας εναντίον του άλλου και πέρασαν στην αθανασία. Ο τελευταίος τοποθέτησε το όπλο κάτω από το σαγόνι του και αυτοκτόνησε! Μανιασμένοι οι Τούρκοι ξέσπασαν πάνω στους απροστάτευτους πλέον αμάχους. Τους οδήγησαν στο κοντινό χωριό Τζασχούρ. Εκεί όλοι οι άνδρες σφαγιάστηκαν. Τριάντα κεφάλια εστάλησαν ως «δώρο» στον Ρεφάτ Πασά. Οι γυναίκες και τα παιδιά, υποχρεώθηκαν σε μια πορεία θανάτου. Προορισμός τους υποτίθεται ότι θα ήταν η Κασταμονή, που απείχε 300 χιλιόμετρα.
Στον προορισμό τους έφτασαν μόνο 83. Και απ’ αυτούς όμως, οι περισσότεροι πέθαναν τις επόμενες ημέρες. Το δράμα είχε τελειώσει. Οι Πόντιοι αντάρτες είχαν γράψει νέες «Θερμοπύλες».
Νίκος Γιαννόπουλος
ιστορικός
ιστορικός
Σχόλια