Φθινόπωρον - ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ
Μ’ αρέσει το φθινόπωρο που αλλάζει στην αράδαθωριές η φύσις κι η ψυχή καημούς με γληγοράδα,που πριν χορτάσεις σύννεφα, κακό κι ανεμοζάλη,πάλι γελά ο ουρανός, ο ήλιος, τ’ ακρογιάλι,που τώρα ίσκιο λαχταράς, περίπατο κι αέρι,και τώρα ζέστη σε γωνιά μ’ ένα βιβλίο στο χέρι.
Χειμώνας και καλοκαιριά τ’ αταίριαστο ζευγάρι,γεννήσαν το φθινόπωρο, μονάκριβο καμάρι·το γέλιο έχει της μάνας του, του γέρου του τα φρύδια,10κι οι δυο το θρέφουν με φιλιά και χάιδια και στολίδια.
✳
Τί έρμο που επέρασα χειμώνα στη γωνιά μου!Κρύβαν τον ήλιο σύννεφα και πάγοι την καρδιά μου·μα μόλις ήρθ’ η άνοιξη, ρόδα γεννά στους κήπουςκαι στην καρδιά μου ενός καημού τους πρώτους δειλούς χτύπους.
✳
Τί έρμο που επέρασα χειμώνα στη γωνιά μου!Κρύβαν τον ήλιο σύννεφα και πάγοι την καρδιά μου·μα μόλις ήρθ’ η άνοιξη, ρόδα γεννά στους κήπουςκαι στην καρδιά μου ενός καημού τους πρώτους δειλούς χτύπους.
Το καλοκαίρι έφθασε τα ρόδα να μαράνει,μα της καρδιάς μου τον ανθό χλωρότερο τον κάνει,και στην αυγή και στη βραδιά, στο δάσος, στ’ ακρογιάλιεσκόρπισεν αχόρταστα τα εύοσμά του κάλλη.Και τώρα το φθινόπωρο με κάνει και δακρύζω20και με τα περασμένα μας τους στίχους μου στολίζω.
✳
Ο ουρανός φορέματα φορεί μαυροβαμμένα,και κλαίει το καλοκαίρι του που τὄφυγε στα ξένα·με τα φτερούγια του ο βοριάς σκορπά τα δάκρυά του,μα ιδές πώς είν’ ολόφρεσκη η εξοχή εκεί κάτου!25Τον κήπο μου, από άνθινα λογιών πετράδια στρώμα,μου τον επλούτισ’ η βροχή και με διαμάντι’ ακόμα.
✳
Ο ουρανός φορέματα φορεί μαυροβαμμένα,και κλαίει το καλοκαίρι του που τὄφυγε στα ξένα·με τα φτερούγια του ο βοριάς σκορπά τα δάκρυά του,μα ιδές πώς είν’ ολόφρεσκη η εξοχή εκεί κάτου!25Τον κήπο μου, από άνθινα λογιών πετράδια στρώμα,μου τον επλούτισ’ η βροχή και με διαμάντι’ ακόμα.
Μπροστά απ’ το παραθύρι μου περνά γοργά μια κόρηπου κάτου από το μαύρο της βαρύ επανωφόριακόμα με τριανταφυλλί φουστάν’ είναι ντυμένη.30Τί έμορφα της φύσεως την όψη παρασταίνει!
✳
Μονάχοι στον περίπατο θα βγούμε μιαν ημέρα,κι αλάργα θα τραβήξουμε, πέρ’ απ’ το ρέμα, πέρα·εκεί που θα γυρίζουμε βροχούλα θα μας πιάσει,θ’ αρχίσουμε το τρέξιμο, κι όποιος τον άλλο φτάσει·35μα νά μπροστά μας βρίσκεται μοναχικό καλύβικαι κρύβει το ταιράκι μας κι απ’ τη βροχή μάς κρύβει.
✳
Μονάχοι στον περίπατο θα βγούμε μιαν ημέρα,κι αλάργα θα τραβήξουμε, πέρ’ απ’ το ρέμα, πέρα·εκεί που θα γυρίζουμε βροχούλα θα μας πιάσει,θ’ αρχίσουμε το τρέξιμο, κι όποιος τον άλλο φτάσει·35μα νά μπροστά μας βρίσκεται μοναχικό καλύβικαι κρύβει το ταιράκι μας κι απ’ τη βροχή μάς κρύβει.
Σ’ ένα σκαμνάκι, αγάπη μου, τα δυο θα στριμωχθούμε,και τόσο ωραία όνειρα θα βλέπουμε, θα ειπούμε,που θά βρει πάλι ο ουρανός το γαλανό του χρώμα,40κι εμείς τυφλοί κι εμείς κουφοί, θα κελαηδούμ’ ακόμα.
✳
Σα γάστρα πὄχει επάνω της λουλούδια ένα πλήθοςκι ακόμα δεν εστόλισαν ούτε μαλλιά, ούτε στήθος,γιατί δε βρέθηκε γι’ αυτά χεράκι να τα κόψει,κι εκεί θα χάσουν άδικα τη δροσερή τους όψη,
✳
Σα γάστρα πὄχει επάνω της λουλούδια ένα πλήθοςκι ακόμα δεν εστόλισαν ούτε μαλλιά, ούτε στήθος,γιατί δε βρέθηκε γι’ αυτά χεράκι να τα κόψει,κι εκεί θα χάσουν άδικα τη δροσερή τους όψη,
45βαθιά βαθιά η καρδούλα μου πόσα κρατεί για σέναλογάκια, όρκους, δάκρυα και γέλια μαζωμένα,και πόσα όνειρα, χαρές, παράπονα, ενθυμήσεις,που καρτερούν τόσον καιρό εσέ να τα θερίσεις.Έλα, και ξέρω ν’ αγαπώ, έλα προτού — τί κρίμα! —50χαθούν για πάντα μέσα μου, κι η γάστρα γίνει μνήμα.
✳
Πόσα τραγούδια έχασα ζεστά, καρδιά γεμάταμέσα σε κάλλη άκαρδα, σε χιονισμένα νιάτα!Και τώρα τρέμω, ντρέπομαι για σε να ξαναρχίσωτους ίδιους αναστεναγμούς, τους ίδιους ήχους πίσω.
✳
Πόσα τραγούδια έχασα ζεστά, καρδιά γεμάταμέσα σε κάλλη άκαρδα, σε χιονισμένα νιάτα!Και τώρα τρέμω, ντρέπομαι για σε να ξαναρχίσωτους ίδιους αναστεναγμούς, τους ίδιους ήχους πίσω.
55Ναι· τρέμω μην εγράφθηκε, καθώς η χειμωνάνθηπου βγάζει μες στη χειμωνιά τα ζηλευτά της άνθη,ναι, τρέμω μην εγράφθηκεν από ζηλιάρα τύχηνα πέφτουν πάντα σ’ ασχημιές οι έμορφοί μας στίχοι.Και ντρέπομαι με φόρεμα λευκό, μα φορεμένο,60να ντύσω της νυφούλας μου τη νιότη την παρθένο.
✳
Στην ακριβή του θάλασσα ο ήλιος θα βουτήσεικαι στέκω την αχόρταστη να καμαρώσω δύση·κι αντί για ροδοσύννεφα, θαμπώνουν τις ματιές μουαέρινα φαντάσματα, οι αγάπες οι παλιές μου·65όλες μαζί, χιλιόχρωμο μπουκέτο από κάλλη!
✳
Στην ακριβή του θάλασσα ο ήλιος θα βουτήσεικαι στέκω την αχόρταστη να καμαρώσω δύση·κι αντί για ροδοσύννεφα, θαμπώνουν τις ματιές μουαέρινα φαντάσματα, οι αγάπες οι παλιές μου·65όλες μαζί, χιλιόχρωμο μπουκέτο από κάλλη!
Αυτή με βλέπ’ ηδονικά, και παγωμένα η άλλη,εκείνη με τα δάκρυα, η υστερνή με ζήλια,και μια με γέλιο Σατανά στ’ αγγελικά της χείλια…—Παρθενικό μου μέτωπο, γιά πρόβαλε μπροστά τους
,70να ξημερώσει κι οι νεκροί να παν στα μνήματά τους.
Σεπτέμβριος 1881
Σχόλια